ارسال صورتحسابهای الکترونیک به سامانه مودیان بهروش مستقیم یا از طریق شرکت حسابداری صورت میگیرد. به کسبوکارهایی که امکان ارسال صورتحسابها را از طریق نرمافزار حسابداری ندارند و هزینه مراجعه به شرکتهای حسابداری برایشان سنگین است، استفاده از نرمافزار ارقام سیستم توصیه میشود تا بتوانند صورتحسابهای خود را به سامانه بفرستند. شرکتها با کمک نرم افزار حسابداری ارقام سیستم صورتحسابهای خود را به این سامانه ارسال میکنند و پس از ارسال با استعلام از سامانه میتوانند وضعیت فاکتورها را مشاهده کنند.
قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان
قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان از تاریخ 21 مهر ماه 1398 در مجلس تصویب شد و خبر آن در تاریخ 16 آبان 1398 در روزنامه رسمی کشور انتشار یافت. این قانون ۶ فصل، ۲۹ ماده و ۲۸ تبصره دارد؛ بنابراین لازم است صاحبان کسبوکار، مدیران مالی و حسابداران اطلاعات خود را درمورد این قانون بهروزرسانی کنند.
ایجاد نظام پایانهها و این سامانه با هدف شکلگیری یک نظام مالیاتی کارآمد، موثر و کاربردی و عدالت مالیاتی تعیین و اعلام شد. در واقع سازمان امور مالیاتی زمانی به این هدف دست مییابد که شفافیت اقتصادی به وجود آید. به دنبال هوشمندسازی نظام مالیاتی کشور، سازمان امور مالیاتی با تنظیم قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان، آنها را بهعنوان راهکاری برای شفافیتبخشی به این مقوله معرفی کرد.
مهلت قانونی برای استفاده عملیاتی از این سامانه و ارسال صورتحساب الکترونیکی برای اصناف و شرکتها به شرح زیر است:
تاریخ لازم الاجرا شدن قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان برای شرکتهای مختلف با یکدیگر متفاوت بوده و زمان فراخوان سامانه مودیان باتوجهبه نوع کسبوکارها متفاوت است. بهطورکلی، شرکتها باتوجهبه نوع آنها در دستهبندیهای زیر تقسیم شده و باید در تاریخهای درجشده در زیر نسبت به ثبت نام در سامانه مودیان اقدام کنند.
شرکتهای عضو بورس و فرابورس: 1401/01/01
شرکتهای دولتی و سایر دستگاههای اجرای ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری: 1401/10/01
اشخاص حقوقی: 1402/01/01
صاحبان مشاغل مشمول مالیات بر ارزش افزوده: 1402/04/01
صاحبان مشاغل گروههای اول و دوم: 1402/07/01
کلیه سایر اشخاص مشمول باقیمانده: 1402/10/01
سامانه مودیان چیست و ویژگیهای اصلی آن
سامانه مودیان سامانهای ملی بهشمار میرود که طراحی آن را سازمان امور مالیاتی کشور انجام داده است. این سامانه بهمنظور برقراری عدالت مالیاتی در دسترس فعالان اقتصادی قرار دارد. هدف اصلی از راهاندازی این سامانه آن بود تا تمام امور مالیاتی بین فعالان اقتصادی و سازمان مالیاتی از طریق این سایت صورت بگیرد. سامانه مودیان از نظامی یکپارچه و سیستمی مبتنی بر دادهها و مستندات استفاده میکند که امکان دسترسی سازمان امور مالیاتی را به تمامی مراحل اجرایی یک معامله امکانپذیر میسازد. ویژگیهای این سامانه عبارتاند از:
این سامانه تحت مدیریت سازمان مالیاتی کار میکند.
در سامانه مودیان به هر فعال اقتصادی یک کارپوشه اختصاص داده میشود.
تبادل اطلاعات بین سازمان مالیاتی و فعالان اقتصادی از طریق سایت این سامانه صورت میگیرد.
امکان اتصال به سامانه مذکور از طریق هرگونه سختافزار و نرمافزاری برای فعالان اقتصادی وجود دارد.
این سامانه مرجع نهایی ثبت، صدور و استعلام صورتحسابهای الکترونیکی بهحساب میآید. لازم به ذکر است اشخاصی که شغل، محل فعالیت و همچنین مالکیت یا اجاره واحد کسبوکار خود را تغییر میدهند، موظف هستند طی ده روز تغییرات ایجادشده را از طریق کارپوشه خود در این سامانه به اطلاع سازمان امور مالیاتی برسانند.
واجدان شرایط عضویت در سامانه مودیان
تمام صاحبان مشاغل اعم از اشخاص حقیقی دارای کسبوکار مستقل و اشخاص حقوقی بهمنظور پرداخت مالیات باید بهترتیب فراخوانهای صادرشده توسط سازمان امور مالیاتی برای عضویت در سامانه مودیان در نرم افزار حسابداری اقدام کنند و مراحل ثبتنام را انجام دهند.
منظور از اشخاص حقوقی تمامی شرکتها، موسسات و سازمانها هستند. در حالی که اشخاص حقیقی به افرادی اشاره دارد که برای رسیدن به اهداف تجاری خود، داراییهای شخصیشان را به کار میگیرند. بهطورکلی کارآفرینان، صاحبان شرکتهای سهامی خاص و سهامی عام، صاحبان شرکتهای مسئولیت محدود، صاحبان موسسات خیریه، بنیادها و سایر موسسات غیرانتفاعی و همچنین صاحبان مشاغل خودکار، فروشگاههای آنلاین، مشاغل خانگی جزو اشخاص حقیقی در نظر گرفته میشوند.
واجدین شرایط برای استفاده از سامانه مودیان به دستگاه کامپیوتر، نرم افزار حسابداری موردتایید کار گروه، حافظه مالیاتی، اینترنت و حسابدار آشنا به این سامانه نیاز دارند.
حافظه مالیاتی
حافظه مالیاتی یک حافظه الکترونیک است و وظیفه ثبت اطلاعات درجشده در صورتحسابهای الکترونیکی و همچنین تبادل صورتحسابهای الکترونیکی بین پایانه های فروشگاهی و این سامانه را نیز بر عهده دارد. این حافظه مالیاتی تحت نظارت سازمان امور مالیاتی کار میکند و فعالان اقتصادی برای ثبت صورتحساب الکترونیکی خود از آن بهره میبرند.
در واقع این ابزار بسیار مهم، هم بهشکل سختافزاری و هم بهشکل نرمافزاری وجود دارد. به هر حافظه مالیاتی یک شماره شناسه یکتا تعلق میگیرد که این شناسه یکتا توسط سازمان امور مالیاتی برای هر فعال اقتصادی مشخص میشود.
کارپوشه مالیاتی
کارپوشه مالیاتی نقش پل ارتباطی را بین فعالان اقتصادی و سازمان امور مالیاتی بر عهده دارد. هر فعال اقتصادی میتواند فعالیتهای مالی و مالیاتی از جمله اظهارنامه مالیاتی و عوارض ارزش افزوده را در کارپوشه مختص به خود مشاهده کند.
با ثبتنام فعالان اقتصادی در سامانه مودیان ابتدا کارپوشه ویژه آنها اختصاص مییابد. همچنین در صورت بروز اشتباه در محاسبه مالیات کسبوکارها، صاحبان مشاغل باید کارپوشه خود را در سامانه بررسی کنند. سایر اطلاعاتی که در کار پوشه ثبت میشود شامل فاکتورهای فروش و دفاتر فعالیتهای مالی اساسی است.
پایانه فروشگاهی چیست
پایانه های فروشگاهی را نرمافزارها یا سختافزارهایی از قبیل رایانهها، دستگاههای کارتخوان و سامانههای پرداخت الکترونیکی تشکیل میدهند. این پایانهها قابلیت انجام سه کار را بهصورت همزمان دارند که این سه کار اتصال به درگاههای الکترونیکی پرداخت رسمی کشور، اتصال به سامانه و امکان صدور صورتحساب الکترونیکی را در بر میگیرد. در نتیجه، پایانهها میتوانند با اتصال به این سامانه اطلاعات مربوط به تمام تراکنشها و صورتحسابهای الکترونیکی صادرشده را به حافظه مالیاتی منتقل کنند تا در کارپوشه مودی به ثبت برسد.
مهمترین کار این پایانهها را باید صدور صورتحساب الکترونیکی دانست که آن را بهصورت سیستمی انجام میدهند. همچنین نکته قابلتوجه درمورد این پایانهها آن است که بانک مرکزی و در صورت لزوم سایر بانکها و ارائهدهندگان خدمات پرداخت باید مشخصات صاحبان دستگاههای کارتخوان بانکی و پایانههای پرداخت الکترونیکی را به سازمان مالیاتی اعلام کنند تا برای تمام دستگاههای کارتخوان پرونده مالیاتی تشکیل شود.
واجدین شرایط عضویت در پایانه فروشگاهی
فروشندگانی که بهطور مستقیم با مصرفکننده نهایی ارتباط برقرار میکنند، همچون خردهفروشیها و واحدهای صنفی نیز باید به عضویت پایانه های فروشگاهی در بیایند. در واقع لازم است این دو گروه برای عضویت در این پایانهها، شماره حساب یا حسابهای بانکی و شناسه یکتای دستگاههای کارتخوان بانکی یا درگاههای پرداخت الکترونیکی را از طریق کارپوشه خود در سامانه به سازمان مالیاتی اعلام کنند.
در صورتی که اعضای پایانهها از حساب بانکی، دستگاه کارتخوان بانکی و درگاههای پرداخت الکترونیکی جدید استفاده میکنند باید اطلاعات جدید را از طریق کارپوشه موجود در سامانه مذکور به سازمان مالیاتی اطلاع دهند. همچنین در صورتی که با تعطیلی موقت یا دائم کسبوکار، بهرهبرداری از این پایانهها بهطور موقت یا دائم متوقف شود، اعضا باید ظرف مدت ده روز، توقف بهرهبرداری از این پایانهها را از طریق کارپوشه خود در سامانه اطلاعرسانی کنند.
صورتحساب الکترونیکی چیست؟
صورتحسابهای الکترونیکی به صورتحسابهایی گفته میشود که دارای شماره یکتای مالیاتی منحصربهفرد هستند. این شماره مالیاتی از 22 کاراکتر تشکیل شده است و به چهار بخش تقسیم میشود. بخشهای شماره یکتای مالیاتی را شناسه حافظه مالیاتی (شش کاراکتر)، تاریخ صورتحساب (پنج کاراکتر)، سریال داخلی صورتحساب (ده کاراکتر) و ارقام کنترلی (یک کاراکتر) تشکیل میدهند. همچنین مشخصات و اقلام اطلاعاتی این صورتحسابها توسط سازمان مالیاتی و متناسب با نوع کسبوکار آنها تعیین و اعلام خواهد شد. از سایر ویژگیهای صورتحسابهای الکترونیکی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
این صورتحسابها بهصورت الکترونیکی و از طریق این سامانه صادر میشوند.
اطلاعات مندرج در صورتحسابها در حافظه مالیاتی هر مودی ذخیره خواهد شد.
انواع صورتحسابهای الکترونیکی
ارسال صورتحساب یکی از اصلیترین ارکان اجرای صحیح این سامانه یکپارچه ملی بهشمار میآید. سازمان امور مالیاتی با توجه به اطلاعات درجشده در صورتحسابهای الکترونیکی انواع مختلفی از صورتحسابها را معرفی کرده است. انواع مختلف صورتحسابهای الکترونیکی شامل موارد زیر میشود:
صورتحساب الکترونیکی نوع اول
صدور صورتحساب الکترونیکی نوع اول را فعالان اقتصادی بر عهده دارند. در این صورتحساب مشتریان نیز فعال اقتصادی شناخته شدهاند. صورتحسابهای نوع اول هفت الگو دارد که از آنها برای فروش کالا و خدمات سامانه تدارکات الکترونیکی دولت، بورس کالا، بورس انرژی، انواع معاملات طلا، جواهر و پلاتین، پیمانکاری، قبوض خدماتی، بلیط هواپیما و بارنامه استفاده میکنند. با ارسال صورتحساب نوع اول به سامانه ویژه مودیان اطلاعات زیر به اشتراک گذاشته خواهد شد:
نوع فروش
نوع خریدار
تاریخ و زمان صدور صورتحساب
اطلاعات هویتی برای هر دو شخص فروشنده و خریدار
مشخصات کالا یا خدمات ارائهشده شامل شناسه کالا یا خدمت و شرح کالا یا خدمت
واحد سنجش یعنی مقدار یا تعداد
مبلغ اعم از مبلغ کل، تخفیفات، مالیات بر ارزش افزوده
صورتحساب الکترونیکی نوع دوم
در صورتحساب الکترونیکی نوع دوم اطلاعات خریدار وجود ندارد. با ارسال این صورتحساب تنها اطلاعات فروشنده و اطلاعات کالا و خدمات معاملهشده در taxpayer system به اشتراک گذاشته میشود. به دلیل اینکه اطلاعات خریدار در صورتحساب الکترونیکی نوع دوم درج نمیشود، امکان در نظر گرفتن آن بهعنوان فاکتور خرید وجود ندارد.
استفاده از صورتحسابهای الکترونیکی نوع دوم فقط برای افرادی مناسب است که مشتری کالاها و خدمات آنها خردهفروشی و واحدهای صنفی مصرفکننده هستند. صورتحساب الکترونیکی نوع دوم معاملهای نقدی تلقی میشود و امکان تسویه مبلغ صورتحساب بهصورت نسیه برای آن وجود نخواهد داشت.
صورتحساب الکترونیکی نوع سوم
رسیدهای پرداخت وجه از دستگاههای کارتخوان بانکی یا درگاههای پرداخت الکترونیکی بهعنوان صورتحسابهای الکترونیکی نوع سوم در نظر گرفته میشوند. منظور از اطلاعات موجود در صورتحسابهای نوع سوم، مبلغ پرداختی، شماره سوییچ پرداخت، شماره پذیرنده فروشگاهی، شماره پایانه، شماره پیگیری، تاریخ و زمان پرداخت و حداقل مشخصات فروشنده است.
صورتحسابهای نوع سوم نیز همانند صورتحسابهای نوع دوم نقدی قلمداد و ارزیابی خواهند شد و برای خریدار اعتبار مالیاتی ندارند. این نوع صورتحسابهای الکترونیکی برای معاملات نقدی و با مصرفکننده نهایی قابلاستفاده خواهد بود.
معرفی نرمافزار حسابداری ارقام سیستم
نرم افزار حسابداری ارقام سیستم توسط چند تن از متخصصان انفورماتیک و حسابداری شرکت ارقام سیستم ساخته شده است. موسسان شرکت ارقام سیستم این مجموعه را با هدف تجزیهوتحلیل، طراحی و ساخت نرمافزارهای کاربردی در حوزههای مختلف مالی، اداری و صنعتی در سال 1389 راهاندازی کردهاند.
شرکت ارقام سیستم با ارائه محصولاتی همچون نرم افزار حسابداری لوازم یدکی، نرم افزار حسابداری آسانسور و نرم افزار حسابداری خودرو گامهای بلند و موثری برای رفع نیازهای جامعه صنعتی و حسابداری کشور بر میدارد تا با تکیه بر آخرین دستاوردهای تکنولوژی انفورماتیک موجود به ارائه خدمات گسترده خود بپردازد.
ویژگیهای نرم افزار حسابداری ارقام سیستم در ارتباط با سامانه مودیان
1- امکان ورود اطلاعات مستقیم در سامانه بدون نیاز به اتصال مستقیم به نرمافزار حسابداری
2- امکان اتصال به نرم افزار حسابداری ارقام سیستم و خواندن اطلاعات صورت حسابها
3- امکان ثبت، اصلاح، ابطال و برگشت صورتحسابها در این سامانه
4- ثبت و نگهداری اطلاعات شناسه کالا و واحد اندازهگیری در اطلاعات پایه کالاها در سیستم انبارداری
5- امکان اتصال انواع صورتحسابهای فروش جهت اخذ اطلاعات موردنیاز سامانه
6- تولید خودکار شناسه منحصربهفرد مالیاتی برای هر صورتحساب
7- نگهداری اطلاعات شناسه یکتای حافظه مالیاتی
8- تهیه گزارش و فایل خروجی اکسل برای ثبت اطلاعات کالا
9- تهیه گزارش و امکان خروجی گرفتن فایل اکسل برای ثبت اطلاعات خریداران
10- تهیه گزارش و دریافت فایل اکسل برای ثبت اطلاعات صورتحساب
11- ارسال اطلاعات از طریق وبسرویس برای ثبت اطلاعات کالا در سامانه اختصاصی مودیان
12- فرستادن اطلاعات از مسیر وبسرویس جهت درج اطلاعات خریداران در سامانه فوق
13- روانه ساختن اطلاعات با کمک وبسرویس بهمنظور ثبت دادهها و اطلاعات صورتحساب در این سامانه
14- استعلام وضعیت صورتحساب ارسالی
15- مشاهده خطاهای صورتحسابهای ارسالشده و رفع آنها
سازمان امور مالیاتی کشور بهمنظور سهولت و ایمنی پرداخت مالیات توسط فعالان اقتصادی، سامانه مودیان را راهاندازی کرد. بنابراین با راهاندازی این سامانه اشخاص حقوقی و حقیقی دارای کسبوکار مستقل میتوانند در کوتاهترین زمان ممکن مالیات کسبوکار خود را پرداخت کنند.
در واقع صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی با استفاده از نرمافزار حسابداری ارقام سیستم خواهند توانست صورتحسابهای الکترونیک خود را به این سامانه بفرستند. زیرا امکان اتصال با سامانه فوق از طریق هر سختافزار و نرمافزار حسابداری وجود دارد. ارسال صورتحسابهای الکترونیک با استفاده از نرمافزارهای حسابداری نهتنها در هزینههای کسبوکارها صرفهجویی میکند. بلکه صاحبان مشاغل بهصورت مستقیم بر ارسال صورتحسابهای خود نظارت خواهند کرد.