آرشیو مقالات
حقوق اداره کار 1403 و 1404 چقدر است؟ همراه با جدول مقایسه‌ای حداقل حقوق وزارت کار
برای اطلاع از میزان حقوق سال 1404 بر اساس مصوبه
تهاتر در حسابداری چیست؟ نحوه ثبت آن به چه شکلی است
تهاتر در حسابداری، فرآیندی است که طی آن، بدهی‌ها و
کدینگ حسابداری چیست؟ اهداف،و انواع کدینگ در حسابداری
کدینگ حسابداری یکی از ابزارهای اساسی در مدیریت اطلاعات مالی
19 اسفند 1403
مالیات بر حقوق به دلیل حجم، ثبات، کارایی و سهولتی که در وصول دارد، از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ به همین دلیل در ابتدا مالیات حقوق 1404 بر مبنای قانون بودجه سال بررسی کردیم . در ادامه مطلب به بررسی جزئیات محاسبه مالیات حقوق و جدول مالیات 1404 می‌پردازیم. با اطلاعات ارائه‌شده در این مقاله به‌راحتی می‌توانید برای محاسبه مالیات حقوق 1404 اقدام کنید.
طبق ماده 82 قانون مالیات حقوق «درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر (اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران برحسب مدت یا کار انجام‌یافته به‌طورنقد یا غیرنقد تحصیل می‌کند، مشمول مالیات بر درآمد حقوق است.» به بیان ساده‌تر، هر شخصی که در ازای انجام کار حقوق و دستمزد دریافت می‌کند، در لیست مشمولین مالیات حقوق قرار می‌گیرد.
در نظر داشته باشید که طبق ماده 86 قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره این ماده، مالیات حقوق جزو مالیات‌های تکلیفی محسوب می‌شود. مالیات تکلیفی بدین معناست که شناسایی مبلغ و پرداخت مالیات حقوق پرسنل به عهده کارفرما است و پرسنل در قبال پرداخت مالیات حقوق وظیفه‌ای ندارند. کارفرما باید پس از محاسبه این مبلغ، نسبت به پرداخت مالیات حقوق در سامانه مالیات حقوق اقدام کند.
جدول مالیات حقوق 1404، یک پله بیشتر دارد که در سال‌های قبل به این شکل نبود. در واقع در قانون بودجه سال 1403 پله 25% وجود نداشت و پس از 20% به نرخ 30% می رسیدیم. از نکات مهم دیگر می‌توان به این موارد اشاره کرد که حق‌السعی (به استثنای مزد، حقوق و پاداش)، مزایای رفاهی و انگیزشی، حق التحقیق، حق پژوهش و حق کشیک مشمول نرخ جداگانه و مخصوص 10% خواهد بود.
اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی و آموزشی، پزشکان عمومی و متخصص و فوق تخصص بالینی تمام وقت جغرافیایی و قضات دادگستری مشمول ماده 85 هستند.
| پله | درآمد سالانه از | درآمد سالانه تا | درآمد ماهانه از | درآمد ماهانه تا | نرخ مالیات حقوق |
| اول | 1 | 288.000.000 | 1 | 24.000.000 | ۰ % |
| دوم | 288.000.001 | 360.000.000 | 24.000.001 | 30.000.000 | ۱۰ % |
| سوم | 360.000.001 | 456.000.000 | 30.000.001 | 38.000.000 | ۱۵ % |
| چهارم | 456.000.001 | 600.000.000 | 38.000.001 | 50.000.000 | ۲۰ % |
| پنجم | 600.000.001 | 800.000.000 | 50.000.001 | 66.667.000 | 25 % |
| ششم | 800.000.001 | بیشتر | 66.667.001 | بیشتر | 30 % |
توجه داشته باشید کلیه کارگران و کارمندانی که دستمزد دریافت می‌کنند، جزو مشمولین مالیاتی هستند. برخی از مشاغل نیز مانند مدیران و اعضای هیئت‌های سیاسی خارجی، در موارد معاف از مالیات حقوق قرار می‌گیرند که در این مقاله به بررسی آن‌ها نیز می‌پردازیم.
تفاوتی بین مالیات حقوق کارگران و کارمندان از نظر مبلغ و نحوه کسر مالیات وجود ندارد. در پایان هر سال نرخ مالیات بر درآمد برای همه کارگران و کارمندان به‌صورت یکسان تعیین می‌شود؛ اما نرخ مالیات با‌توجه‌به میزان درآمدی که کارمند یا کارگر دارد تعیین می‌شود. برای تعیین نرخ مالیات بر درآمد هر سال، ابتدا مقدار حقوقی که معاف از مالیات است مشخص خواهد شد که برای سال 1404، این عدد برابر با 24 میلیون تومان است.
بعد از تعیین میزان حقوقی که معاف از مالیات است، نرخ مالیات به صورت پله‌ای تعیین می‌شود. به عبارت دیگر هرچه درآمدتان بیشتر باشد، مالیات بیشتری پرداخت می‌کنید. برای درک بهتر موضوع به مثال مالیات حقوق توجه کنید: برای مثال کسانی که در سال 1404 بین 24 تا 30 میلیون تومان حقوق می‌گیرند باید 10% مالیات پرداخت کنند و کسانی که بین 30 تا 38 میلیون تومان درآمد دارند علاوه بر مالیات پله اول، بابت مازاد بر 30 میلیون تومان باید 15% مالیات پرداخت کنند. مدیران مالی و حسابداران شرکت‌ها می‌توانند به کمک نرم افزار حقوق و دستمزد، به‌راحتی محاسبه مالیات حقوق را انجام دهند.
برای درک بهتر موضوع بهتر از به بررسی یک مثال بپردازیم. فرض کنید درآمد مشمول مالیات یک شخص پس از کسر معافیت بیمه سهم کارمند مبلغ 345.000.000 ریال باشد. مالیات حقوق پرداختنی این شخص به روش زیر محاسبه می شود.
در ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم، ذکر شده است که «حقوق بازنشستگی، وظیفه، مستمری، پایان خدمت، خسارت اخراج، بازخرید خدمت، وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده نشده است.» بر اساس این بند از ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم، حقوق بازنشستگان از جمله بازنشستگان تامین اجتماعی از پرداخت هرگونه مالیات بر درآمد معاف شده است و در دسته مشاغل معافیت مالیاتی قرار می‌گیرد.
طبق قانون مالیات‌ها، ارسال لیست مالیات حقوق پرسنل و ورود به سامانه مالیات حقوق در هر ماه اجباری است و باید پس از انجام محاسبات حقوق و تهیه گزارش‌ها، لیست مربوطه فرستاده شود.
| عدم ارائه لیست حقوق توسط پرداخت کنندگان حقوق در موعد مقرر / ارسال لیست خلاف اطلاعات واقعی | 2 % حقوق پرداختی |
| عدم پرداخت به موقع مالیات حقوق توسط پرداخت‌کنندگان حقوق | ۱۰ % مالیات پرداخت نشده در موعد مقرر ۲.۵ % مالیات به ازای هر ماه تاخیر از سررسید |
طبق قانون مالیات حقوق، درصورتی‌که لیست حقوق‌ها در بازه‌های زمانی 30 روزه ارسال نشود، 2 درصد از حقوق پرداختی جریمه برای کارفرما در نظر گرفته می‌شود.
برای پاسخ به سوال «مالیات بر حقوق چگونه محاسبه می‌شود؟» باید به بررسی جزء (۵) بند (الف) تبصره (۱۲) قانون بودجه سال 1404 کل کشور درباره میزان مالیات حقوق بپردازیم. در این قانون، سقف معافیت مالیاتی سالانه موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات های مستقیم در سال 1404 مبلغ دویست و چهل میلیون (240,000,000 ) ریال تعیین می‌شود.
نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی اعم از مجموع مندرج در احکام کارگزینی شامل حق شغل، حق شاغل، فوق العاده مدیریت،فوق العاده مستمر و غیرمستمر، سایر پرداختی ها و کارانه به استثنای عیدی پایان سال به شرح زیر است:
۱-۵- نسبت به مازاد ( 240,000,000 ) میلیون ریال تا (300,000,000 ) میلیون ریال، ده درصد (10%)
۲-۵- نسبت به مازاد (300,000,001) میلیون ریال تا (380,000,000) میلیون ریال، پانزده درصد (۱۵%)
3-5- نسبت به مازاد (380,000,001) میلیون ریال تا (500,000,000) میلیون ریال، بیست درصد (۲۰%)
۴-۵- نسبت به مازاد (500,000,001 ) میلیون ریال تا (667,000,000) میلیون ریال، بیست و پنج درصد (25%)
5-5- نسبت به مازاد (667,000,001 ) میلیون ریال تا بالای (800,000,000) میلیون ریال، سی درصد (۳۰%)
بر اساس قانون، همه افرادی که برای شخص دیگری (شخص حقیقی یا حقوقی) کار کرده و در ازای تسلیم نیروی کار خود بر اساس مدت زمان یا کار انجام شده درآمد کسب می‌کنند، مشمول مالیات حقوق کارکنان خواهند شد. این یعنی بین کارمندان دولت و کارکنان غیر دولتی هیچ تفاوتی وجود ندارد و همه موظف‌اند که مالیات بر درآمد را پرداخت کنند.
مالیات بر حقوق و دستمزد، فقط یکی از انواع مالیات‌هایی است که مردم در طول سال پرداخت می‌کنند. برای آشنایی با همه مالیات‌ها و نحوه پرداخت آن‌ها، پیشنهاد می‌کنیم مقاله آشنایی با انواع مالیات را مطالعه کنید.
به‌منظور سهولت در پرداخت انواع مالیات، خدمات سازمان امور مالیاتی به‌صورت آنلاین ارائه می‌شوند. به‌همین‌منظور، مدتی است که ارسال لیست مالیات حقوق به‌صورت آنلاین امکان‌پذیر شده است. برای فرستادن لیست مالیات حقوق باید به سامانه مالیات حقوق به آدرس http://salary.tax.gov.ir/ مراجعه کنید. این سامانه پس از دریافت اسامی افراد و میزان حقوق‌شان، مالیات حقوق را محاسبه و اعلام می‌کند.
به‌منظور سهولت در پرداخت انواع مالیات، خدمات سازمان امور مالیاتی به‌صورت آنلاین ارائه می‌شوند. به‌همین‌منظور، مدتی است که ارسال لیست مالیات حقوق به‌صورت آنلاین امکان‌پذیر شده است. برای فرستادن لیست مالیات حقوق باید به سامانه مالیات حقوق به آدرس http://salary.tax.gov.ir/ مراجعه کنید. این سامانه پس از دریافت اسامی افراد و میزان حقوق‌شان، مالیات حقوق را محاسبه و اعلام می‌کند.
توجه داشته باشید پرداخت‌کنندگان حقوق مکلف‌اند مالیات متعلق را طبق مقررات ماده ۸۵ ق.م.م محاسبه و کسر کنن. سپس تا پایان ماه بعد ضمن تسلیم فهرست، نام و نشانی دریافت‌کنندگان حقوق و میزان آن را به اداره امور مالیاتی محل پرداخت کنند. در ماه‌های بعدی نیز فقط تغییرات روی فهرست ثبت شده با اطلاعات کامل اعمال می‌شود. توجه کنید این مهلت طبق ماده قانونی تا سال گذشته 30 روزه بوده و در قانون جدید آخرین روز ماه بعدی است.
کلیه افرادی که به هر شکل مشغول به کار هستند، حقوق دریافت می‌کنند و بیمه تامین اجتماعی برای آن‌ها لحاظ می‌شود، باید بخشی از حقوق دریافتی خود را به‌عنوان مالیات حقوق به وزارت اقتصاد و دارایی پرداخت کنند.
میزان مالیات حقوق در هر سال متفاوت است و طبق بخشنامه‌هایی به کلیه کارفرماها و بنگاه‌های اقتصادی ارسال می‌شود. بعد از اعلام نرخ مالیات حقوق کارفرما موظف است مالیات تعلق گرفته به حقوق و مزایای کارکنان خود را کسر کرده و مالیات بر حقوق کارکنان را به حساب مشخص‌شده وزارت امور اقتصادی و دارایی واریز کند.
برای اطلاع از همه مواد قانونی مالیات بر درآمد حقوق، لازم است مواد 82 تا 92 قانون مالیات‌های مستقیم مورد‌توجه قرار گیرد. کامل ترین فهرست موارد مشمول مالیات حقوق در 1404 در قالب 66 عنوان هستند که فهرست آن‌ها در ذیل آورده شده است:
| حقوق اصلی (ثابت) | اضافه کار | فوق العاده بدی آب و هوا | محرومیت از تسهیلات زندگی | فوق العاده محل خدمت | فوق العاده مرزی |
| فوق العاده شرایط محیط کار | نوبت کاری | فوق العاده کشیک | فوق العاده جذب | مزایای ارزی | ایاب و ذهاب |
| حق خوار و بار | حق امضاء | حق باجه | حق سرپرستی | حق مدیریت | حق خزانه |
| حق سرایداری | حق حسابرسی | حق پاسداری | حق نمایندگی بیمه | حق ترانسپورت و سرویس | حق دیپلم |
| برودت (بدی آب و هوای سردخانه) | حق فنی | حق انبارداری | حق شیفت | حق یک وعده غذا | حق پول نهار و شام |
| فوق العاده نگهبانی | فوق العاده کشیک | حق ثابت | حق افزایش بهره وری تولید | حق تولید | حق کمیسیون فروش |
| جمعه کاری | جیره نقدی | مزایای نقدی | پول صبحانه | مزایای تولید | کارمزد |
| فوق العاده محل خدمت | پول اتوبوس (غیر از خرج خرید) | فوق العاده سیاری | حق آنکال | حق آکورد (تولید) | فوق العاده کیلومتری |
| حق مشاوره | پول جارو | حق مسکن | سایر مزایای غیر نقدی به قیمت تمام شده | مسکن با اثاثیه | مسکن بدون اثاثیه |
| اتومبیل اختصاصی با راننده | اتومبیل اختصاصی بدون راننده | عیدی سالانه یا پاداش آخر سال | سایر مزایای پرداختنی غیر نقدی به کارگران | تغذیه | پول شیر |
| حق تأهل | حق عیال | حق اولاد | پول لباس کار | بهای صابون | کسری انبار |
در فرایند محاسبه مالیات بر حقوق، کلیه این موارد باید در نظر گرفته شوند تا لیست آماده شده مورد تایید سازمان مالیاتی باشد.
معافیت مالیاتی حقوق دارای 13 بند مختلف است که در ماده 91 ق.م.م به‌طور شفاف مورد بحث قرار گرفته و در ادامه آورده شده است:
معافیت‌های مالیاتی در استانداردهای حسابداری موردبررسی قرار می‌گیرند و کلیه حسابداران و مدیران مالی باید از آن‌ها آگاه باشند. اطلاع نداشتن از معافیت‌های مالیات حقوق، ممکن است مشکلاتی را در محاسبات و پیش‌برد مسائل مالی سازمان‌ها ایجاد کند.
طبق بند 12 ماده 91 ق.م.م مزایای غیرنقدی به میزان دو دوازدهم معافیت سالانه از پرداخت مالیات معاف است. میزان معافیت سالیانه مالیات سال 1404 برابر است با:
12× معافیت ماهانه = معافیت مالیات سالانه
12× 240,000,000= معافیت سالانه سال 1404
ریال 2,880,000,000= معافیت سالانه سال 1408
بنابراین:
2 × (12 ÷ معافیت مالیاتی سالانه) = معافیت مزایای غیرنقد
2 × (12 ÷ 2,880,000,000) = معافیت مزایای غیرنقد
ریال 480,000,000 = معافیت مزایای غیرنقد
براساس این فرمول‌ها به‌راحتی می‌توانید میزان معافیت‌های سالانه مزایای غیرنقدی را محاسبه و از آن‌ها اطلاع پیدا کنید.
برای بسیاری از افراد این سوال به وجود می‌آید که آیا عیدی مالیات دارد؟ طبق قوانین مرتبط با پرداخت عیدی، افرادی که در پایان سال این مبالغ را دریافت می‌کنند موظف به پرداخت مالیات عیدی هستند. در ادامه، قوانین مربوط به محاسبه مالیات عیدی سال 1404 و معافیت مالیاتی عیدی را شرح می‌دهیم.
طبق قانون معافیت مالیات عیدی سال 1404، کارگران و کارمندانی که میزان عیدی آن‌ها کمتر از 24 میلیون تومان باشد، مشمول معافیت مالیات عیدی نمی‌شوند. بنابراین کسانی که بیش از 24 میلیون تومان عیدی دریافت می‌کنند، مشمول مالیات عیدی خواهند بود.
طبق بند 9 ماده 91 ق.م.م عیدی سالانه یا پاداش آخر سال مجموعاً تا میزان یک دوازدهم معافیت مالیات‌های موضوع ماده 84 ق.م.م بدون در نظر گرفتن مدت کارکرد در طول سال از پرداخت مالیات معاف است. پاداش دریافتی در بخش دولتی و خصوصی به مجموع درآمدها اضافه و مشمول مالیات می‌شود. توجه نمایید به استناد ماده 84 ق.م.م معافیت مالیاتی باید بر مبنای درآمد سالانه آن‌ها اعمال شود.
1 × (12 ÷ معافیت مالیاتی سالانه) = معافیت عیدی و پاداش پایان سال
1 × (12 ÷ 2,880,000,000) = معافیت عیدی و پاداش پایان سال
ریال 240,000,000 = معافیت عیدی و پاداش پایان سال
خیر. حتی اگر در طول سال چندین پاداش پرداخت شود، تنها پاداش پایان سال و عیدی پرداختی در محاسبه، برابر با یک دوازدهم از 84 معافیت مالیات عیدی مورد بررسی قرار می‌گیرند. این مبلغ با توجه به ماده مقدار کل خواهد بود.
خوب است بدانید فصل اول باب چهارم قوانین مالیات‌های مستقیم، مربوط به انواع معافیت‌های مالیات است. (تمام معافیت‌ها و نه فقط معافیت‌های حقوق)
طبق ماده 136 ق.م.م وجوه پرداختی بابت بیمه عمر از طرف مؤسسات بیمه که به موجب قراردادهای منعقده بیمه عاید ذینفع می‌شود؛ شامل معافیت مالیاتی حقوق می‌شود. به همین خاطر است که سیستم حسابداری آسان محاسب هم بیمه تکمیلی سهم کارمند را با ضریب یک، معاف از حقوق می‌کند.
همچنین با توجه به ماده 137 ق.م.م و با توجه به بند ۲ بخشنامه ۱۹۴۱۸/۴۳۸۵/۲۱۱ مورخ 7/11/1383 “کارفرمایان بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی می‌توانند صرفاً با کسر دو هفتم از سهم حق بیمه پرداختی حقوق بگیران بیمه شده و کارفرمایان بیمه شدگان سازمان خدمات درمانی و سایر موسسات بیمه‌گر ایرانی نیز می‌توانند با کسر کل سهم حق بیمه پرداختی حقوق بگیران بیمه شده خود از درآمد حقوق آنان و با قید میزان آن در فهرست‌های حقوق تسلیمی‌به اداره امور مالیاتی ذیربط مالیات متعلق را محاسبه نمایند.”
طبق ماده 83 ق.م.م درآمد مشمول مالیات عبارت است ازحقوق (مقرری یا مزد، یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر و یا غیرمستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون. این درآمد به دو بخش نقدی و غیرنقدی تقسیم می‌شود. پیش از ادامه مقاله و برای کسب اطلاعات دقیق‌تر در خصوص مالیات پیشنهاد می‌کنیم مقاله مالیات چیست را در وبلاگ آسان محاسب (ارقام سیستم) مطالعه بفرمایید.
موارد مشمول مالیات حقوق یعنی مجموع 66 عاملی که در در جدول قسمت قبل آورده شد. زمانی که از این عوامل معافیت‌های مربوطه کسر شود، درآمد مشمول مالیات بدست خواهد آمد.
معافیت عوامل مستمر – درآمد مستمر مشمول مالیات = عوامل مستمر مشمول مالیات
معافیت عوامل غیر مستمر – درآمد غیر مستمر مشمول مالیات = عوامل غیر مستمر مشمول مالیات
در مواردی که از اشخاص مقیم خارج که در ایـران شعبه یا نمایندگی ندارند و حقوق دریافت شود؛ دریافت کنندگان حقوق مکلف‌اند تا پایان ماه بعد، مالیات متعلق را طبق مقررات این فصل به اداره امـور مالیاتی محل سکونت خود پرداخت کنند. همچنین موظف‌اند تا آخر تیرماه سال بعد اظهارنامه مالیاتی مربوط به حقوق دریافتی خود را به اداره امور مالیاتی مزبور تسلیم کرده تا مالیات آن‌ها محاسبه شود.
بر اساس ماده 89 قانون مالیات مستقیم، صدور پروانه خروج از کشور یا تمدید پروانه اقامت یا اشتغال برای اتباع خارجه موکول به ارائه مفاصا حساب مالیاتی یا تعهد کتبی کارفرمای اشخاص حقوقی ایرانـی است. البته به استثنای کسانی که طبق مقررات این قانون از پرداخت مالیات معاف هستند.
بر اساس ماده 87 قانون مالیات‌های مستقیم اضافه پرداختی بابت مالیات بردرآمد حقـوق طبـق مقـررات ایـن قـانون قابل استرداد است مشروط بر اینکه بعد از انقضای تیرماه سال بعد تا آخر آن سال با درخواست کتبی حقوق بگیر از اداره امور مالیاتی محل سکونت مورد مطالبه قرار گیرد. در رابطه با وظیفه اداره امور مالیاتی در این موضوع اشاره شده که اداره امور مالیاتی مذکور موظف است ظرف سه ماه از تـاریخ تـسلیم درخواسـت رسیدگی‌های لازم را معمول و در صورت احراز اضافه پرداختی و نداشتن بدهی قطعـی دیگر در آن اداره امور مالیاتی نسبت به استرداد اضافه پرداختی از محل وصـولی‌هـای جاری اقدام کند.
البته این در صورتی است که درخواست کننده بدهی مالیاتی دیگری نداشته باشد، در غیر این صورت اضافه پرداختی به حساب بدهی مزبور منظور و مازاد مسترد خواهد شد.برای کسب اطلاعات دقیق درباره قوانین مالیاتی و انواع مالیات، پیشنهاد می‌کنیم مقاله مالیات چیست را در وبلاگ آسان محاسب (ارقام سیستم) مطالعه کنید.
19 اسفند 1403
Similar ARTICLE
هنوز حساب کاربری ندارید؟
ایجاد حساب کاربری
